"Jen la muelilo!" Karlo kriis, post kiam
ili estis preterpasintaj Mittelstadt kaj per granda
rapideco veturis laŭlonge de la ŝoseo, dum
Karlo zorgeme rigardis dekstren kaj maldekstren. Nur
tiu loko povus esti celita. Idilie situis malnova segmuelilo
ĉe la mallarĝa rapide fluanta rivereto, lignoponto
kondukis al la ŝoseo kaj iomete pli supre paŝtis
la brutaro, kiu du horojn pli frue baris la vojon.
Sendube ili estis sur la ĝusta loko. Certe la
ŝuoj flugis ĉi tien el la fenestro de la
fervoja vagonaro, sed malgraŭ multa serĉado,
ili ne trovis ilin. Tute malespera la nederlandano
ekkriis: "Mi estas ruinigita!" Karlo ne malesperis.
Profunde klinita li iris tien kaj reen sur la ŝoseo,
sur kiu oni nur povis vidi maldikan tavolon da polvo.
Subite li rektiĝis kaj diris: "Jen!"
Sinjoro van Halsten ekskuiĝis: "Kion vi vidas,
ĉu la ŝuojn?"
"Ne, sed mi scias, kiu havas la diamantŝuojn.
Ĉu vi vidas la spurojn ĉi tie en la polvo?
Tie viro iris nudpiede laŭlonge de la vojo. Kaj
ĉi tie, meze de la ŝoseo, finiĝas subite
la spuroj. Kien malaperis la nudpieda viro? Li ja tamen
ne flugis en la aeron. Kontraŭe, li sidiĝis
meze en la strato; tion oni tute klare vidas en la
polvo, kaj kion li faris? Li surmetis la ŝuojn!
Ĉi tie, post ankoraŭ kelkaj paŝoj, komenciĝas
denove la spuroj, sed nun li ne plu iras nudpieda.
Oni tute klare vidas la premsignojn de mallarĝaj,
elegantaj ŝuoj. Migranto, almozpetanto aŭ
alia kompatinda viro trovis viajn ŝuojn, tuj surmetis
ilin kaj daŭrigis en ili. Kiam ni trovos la viron,
tiam ni ankaŭ havos viajn diamantŝuojn, sinjoro
van Halsten."
"Karlo, vi ja estas geniulo aŭ almenaŭ
brila detektivo!" kriis la nederlandano.
Kiel eble plej rapide ili sekvis la spurojn sur la
ŝoseo, sed post kelkaj centoj da paŝoj la
premsignoj de la ŝuoj fariĝis nevideblaj.
La ŝoseo ĉi tie kondukis al granda vilaĝo
kaj estis pavimita. Karlo tamen ne konfuziĝis.
Li demandis kamparaninon, kiu staris antaŭ la
unua domo de la vilaĝo, ĉu ŝi vidis
migranton preterpasi antaŭ proksimume du horoj.
Jes, la sinjorino memoris ankoraŭ tute precize
junan viron, kiu kun tornistro migris en la vilaĝon
per trankvilaj paŝoj.
"Estos malfacile trovi tiun viron en la vilaĝo.
Ni devos en ĉiu domo demandi pri li", opiniis
sinjoro van Halsten.
Sed Karlo estis pli praktika. Li daŭrigis senhalte
tra la tuta vilaĝo kaj demandis en la lasta domo
pri la migranto. Se li haltis ie, li ankoraŭ ne
povas esti preterpasinta, kaj tiukaze ili devos lin
serĉi en la vilaĝo; se li daŭrigis,
tiam oni lin bone povis vidi ĉi tie de la lasta
domo. Kaj vere, la kamparanino, kiun li demandis, estis
vidinta la migrulon, kiu jam forlasis la vilaĝon
prenante la maldekstran flankvojon.
Nun la serĉado komencis fariĝi malfacila.
Karlo kaj sinjoro van Halsten kuris dum multaj horoj
tra la kampoj, serĉis malantaŭ arbustoj kaj
fojnostakoj, traserĉis paŝon post paŝo
arbareton kaj malesperus, se ili jen kaj jen ne ricevus
la sciigon de iu kamplaboristo, kamparano aŭ infano,
ke la migrulo preterpasis, kaj ke li ne devus esti
tre malproksima.
La suno ĵus komencis subiri, kiam ili staris ĉe
la bordo de lageto kaj kun lacaj vizaĝoj superrigardis
la akvon. "Se ni nur estus kunportintaj polican
hundon!" diris ĝemante sinjoro van Halsten,
kiu pro la longa marŝado estis tute elĉerpita.
Ankaŭ Karlo estis tre laca. Sed li tamen refoje
rekolektis sian energion kaj ĉirkaŭiris la
lageton, dum la nederlandano ĵetis sin sur la
herbejon. Subite Karlo kriis: "Sinjoro van Halsten,
venu rapide!"
La diamantkomercisto eksaltis. La voĉo de Karlo
indikis, ke io grava okazis. Kaj vere! Kiam li staris
apud la knabo, tiam ankaŭ li vidis migrulon ĉe
la alia bordo. Junulo sidis tie kaj apogis sin kontraŭ
arbotrunko. Li rigardis la subirantan sunon. Forta
bastono kaj malgranda tornistro kuŝis apud li.
Liaj kruroj ne estis videblaj, la altaj herboj kaŝis
ilin.
"Ni havas lin, ni havas la ŝuojn!" triumfis
la nederlandano kaj ekkuris. Jam de longa distanco
li kriis al la migranto: "Ho, junulo!"
Terurigita la migranto leviĝis, sed kiam li vidis
la fremdulon alproksimiĝi, li riverencis ĝentile
kaj demandis: "Per kio mi povas servi al vi?"
"Mi volus aĉeti viajn ŝuojn", diris
sinjoro van Halsten, kiu ankoraŭ estis je distanco
de dek paŝoj.
La migranto aspektis, kvazaŭ li tute ne komprenas.
"Ĉu miajn ŝuojn? - sed mi ja tute ne
havas ŝuojn!"
Timigita la nederlandano restis staranta kaj fikse
rigardis la piedojn de la migranto. Li vere ne surhavis
ŝuojn, li estis nudpieda. "Ho Dio, kie vi
lasis viajn ŝuojn?" sinjoro van Halsten demandis
en granda ekscito.
"Estas granda honoro por mi, ke vi tiom interesiĝas
pri miaj ŝuoj", respondis la junulo, "sed
mi tre multe bedaŭras, ke mi ne povas doni al
vi precizan informon. Estas malbona tempo por ni tajlorsubmajstroj,
mi fakte ne scias, kie ili estas. Ili forlasis min,
ne mi ilin. Mi kredas, ke estis printempa tago en majo,
kiam ni adiaŭis. El cent truoj ili ridetis al
mi tiel malĝoje, ke mi decidis disiĝi de
ili per glora adiaŭo. Mi forprenis ilin, lokigis
ilin singarde ĉe sterkamaso kaj daŭrigis
mian vojon. Kiel dirite, estis en majo, ie en Bohemio,
proksime de Plzen, kie troviĝas bona biero. Ni
neniam revidis unu la alian."
Karlo interrompis la vortotorenton de la submajstro:
"Sed vi tamen ankoraŭ hodiaŭ tagmeze
surhavis ŝuojn. Kie ili estas?"
La submajstro frapis sian frunton. "Jes vere,
hodiaŭ tagmeze mi havis ŝuojn sur miaj piedoj,
sed kie ili nun estas? Jes, estas longa rakonto."
"Ĉu ne eblas mallongigi vian rakonton?"
admonis sinjoro van Halsten. "Tute neeble, por
tio la rakonto estas tro interesa. Do, hodiaŭ
antaŭtagmeze, migrante sur la ŝoseo, kion
mi vidas sur ĝi? Paron da ŝuoj! Paron da
mirindaj ŝuoj el bonega ledo kun helgrizaj enmetaĵoj
kaj artekudritaj ŝupintoj."
"Miaj ŝuoj!" ĝemegis sinjoro van
Halsten, kiu preskaŭ mortis pro malpacienco.
"Bona produkto de germana metiarto", daŭrigis
la submajstro, "mi komprenas tiajn aferojn. La
ĉielo sendis ilin al mi. Mi faris, kion farus
ĉiuj homoj en mia situacio. Mi surmetis ilin kaj
sentis min kiel princo, kiam mi daŭrigis la vojon."
"Kie vi lasis la ŝuojn?" La vizaĝo
de sinjoro van Halsten estis tiel ruĝa de ekscito,
ke oni devis timi la plej teruran por li. La tajlora
submajstro tamen restis trankvila kaj rakontis: "Tiel
mi post nelonga tempo atingis afablan vilaĝeton.
La suno estis alta sur la ĉielo, kaj tiam mia
stomako anoncis al mi, ke baldaŭ estos la horo,
kiam honesta burĝo sidiĝas ĉe preta
manĝotablo. Mia serĉanta okulo ekvidis ŝildon,
sur kiu mi legis: "Gastejo de Reinhold Hievelmann".
Kun la por mi karakteriza decidpovo mi eniris tra la
pordo kaj salutis afable. La gastejestro tamen ŝajnis
al mi nesimpatia. Li kriis: "Ĉi tie oni ne
donas almozojn". Mi informis al li: "Mi ne
emas apelacii al via bonfarado. Kontraŭe, mi intencas
fari por ambaŭ partoj favoran interŝanĝnegocon.
Ĉu vi bonvolos doni al mi duoblan porcion da porkrostaĵo
kun salato kaj apartenantaj terpomoj kaj duonan litron
da via certe bonega tablovino, se mi por tio donos
al vi ĉi tiun ŝuparon, kiu ĝuste nun
ornamas miajn piedojn?" "Dirite - farite",
diris la gastejestro, kaj ni interkonsentis."
"Daŭrigu, daŭrigu", admonis sinjoro
van Halsten.
"La porkrostaĵo donis honoron al la gastejestro
kaj mi donis honoron al la porkrostaĵo..."
"Al la diablo kun via porkrostaĵo!"
kriis la nederlandano, "kie estas la ŝuoj?"
"Mi ankoraŭ ne okupis min pri tiu demando,
sed pripensante la aferon mi opinias, ke ili estas
ĉe la gastejestro, se li ankoraŭ ne alimaniere
disponis pri ili."
"Ni devas tuj reiri al la gastejo!" kriis
la nederlandano.
"Certe, sed unue ni devas danki ĉi tiun sinjoron
pro liaj afablaj informoj", opiniis Karlo.
"Vi pravas!" Sinjoro van Halsten prenis sian
monujon kaj donis al la migranto grandan monbileton.
"Tio estas la plej bona danko." La migranto
riverencis ĝentile, sed sen humileco, kaj respondis:
"Estas la fruktoj de bona eduko."
Nur post longa marŝado sur la ŝoseo Karlo
kaj la nederlandano revenis al la vilaĝo. Sen
malfacilaĵoj ili trovis la gastejon, pri kiu la
migranto parolis, kaj eniris. La nederlandano, tro
ekscitita por fari longajn ĉirkaŭfrazojn,
demandis senpere la gastejestron pri la ŝuoj,
kiujn vendis la tajlorsubmajstro hodiaŭ tagmeze.
La gastejestro tuj sciis, pri kio temas, sed - ho ve!
- li ne plu havis la ŝuojn. Tuj post kiam la migranta
submajstro estis for, aŭto haltis antaŭ la
gastejo. Tri sinjoroj kaj tri sinjorinoj eliris kaj
mendis modestan tagmanĝon. Kiam ili estis irontaj,
unu el la sinjoroj ekvidis la ŝuparon, kiun la
gastejestro estis metinta en angulon, kaj demandis,
ĉu ili estas aĉeteblaj. Post mallonga marĉando
ili estis aĉetitaj. Tri markoj estis la prezo,
kiun li pagis por ili.
Sinjoro van Halsten malleviĝis sur seĝon.
Ankaŭ Karlo preskaŭ senesperis. Senspira
li demandis la gastejestron, ĉu li rekonis iun
el ili. Ne, estis fremdaj personoj. Kiel ili aspektis?
Elegantaj, kaj tamen ne elegantaj. La sinjoroj estis
senbarbaj, la sinjorinoj havis blondajn harojn. "Kaj
kia estis la veturilo, per kiu ili venis?" "Simpla
malnova skatolo, kiu verŝajne jam faris longan
veturadon."
"Mi estas perdita, mi estas ruinigita", ĝemegis
la nederlandano.
"Mi tamen havas esperon, malfortan esperon, sinjoro
van Halsten. venu, ni veturu al la proksima vilaĝo.
Tie mi hodiaŭ posttagmeze vidis ion, kio eble
povos klarigi la sekreton de la fremdaj personoj."
"Kion vi vidis?" demandis sinjoro van Halsten.
"Mi vidis la vizitkartojn de la ses personoj,
el kiuj unu aĉetis viajn ŝuojn", respondis
Karlo.
"Vi estas freneza knabo, tute freneza!" diris
la diamantkomercisto. Tamen li fine estis persvadita
eniri la aŭton, kiu estis atendanta ilin.
Post mallonga veturo laŭlonge de la malhela ŝoseo
ili atingis la proksiman vilaĝon. Posttagmeze
ili tie faris etan interrompon por demandi pri la muelilo,
apud kiu la ŝuoj devus kuŝi sur la ŝoseo.
Nun ili ankoraŭfoje haltis sur la preĝeja
placo, Karlo ĉirkaŭrigardis, iris al granda
garbejo kaj kriis: "Sinjoro van Halsten, vi devas
eliri!"
"Kion mi faru ĉi tie?"
"Ni iru al teatro!"